Chúng ta đang sống trong thời kỳ bùng nổ về thông tin kỹ thuật số, hàng ngày chúng ta có thể sử dụng, tương tác, nhìn thấy các sản phẩm thiết kế ứng dụng trên các nền tảng kỹ thuật số như truyền hình, website, các nền tảng mạng xã hội... ngành Mỹ thuật truyền thông ứng dụng kỹ thuật số cũng đồng hành với sự phát triển của công nghệ, kỹ thuật và tính ứng dụng trên các nền tảng mới. Thuật ngữ TRUYỀN THÔNG VÀ MỸ THUẬT SỐ (Digital Media Arts) không còn xa lạ với sự phát triển ứng dụng công nghệ thiết kế mới vào các sản phẩm truyền thông, tuy nhiên ở Việt Nam sự phát triển của các chuyên ngành hẹp của ngành này còn chưa đồng đều nên tạo ra những cách hiểu khác nhau. Để có cái nhìn tổng quan về ngành mới mẽ và đầy tiềm năng này chúng ta hãy tìm hiểu sâu hơn về các khía cạnh cụ thể.
1. Truyền thông số là gì? Trước khi tìm hiểu truyền thông số chúng ta đến với khái niệm truyền thông là gì? Truyền thông là cách truyền đạt thông tin các tín hiệu ngôn ngữ (nói và viết), hình ảnh, đường nét, màu sắc..., đến với người khác nhằm truyền đạt đến nhận thức, tư duy của người tiếp cận nhằm mục đích định hướng thông tin cho độc giả.
Truyền thông số hay truyền thông kỹ thuật số (Digital Media) là nói đến việc mã hóa thông tin dưới dạng kỹ thuật số được truyền dẫn trên các thiết bị điện tử chuyên dụng có thể tạo nên sự tương tác giữa người làm truyền thông và công chúng. Truyền thông kỹ thuật số là quá trình tạo, sửa đổi, phân phối, bảo quản dữ liệu và xuất bản các nội dung đến với độc giả và người sử dụng các nền tảng số.
Hình 1: Sơ đồ truyền thông số. Nguồn HR Channels
2. Truyền thông và mỹ thuật số là gì?
Hãy trở lại những ngày đầu của các họa sỹ tạo hình sau khi hoàn thành tác phẩm chỉ có thể xuất bản trên các chất liệu truyền thống như giấy, vải vóc hoặc các chất liệu có sẵn và thường bị hạn chế về mặt truyền thông do chỉ xuất hiện một vài địa điểm và một số ít công chúng có cơ hội chiêm ngưỡng được tác phẩm, sự phát triển của ngành thiết kế ở giai đoạn đầu cũng xuất phát từ nhu cầu quảng cáo, quảng bá thương hiệu trong kinh doanh và các sản phẩm của thiết kế Mỹ thuật công nghiệp chủ yếu trên các sản phẩm in ấn trên các chất liệu đặc thù có thể đáp ứng được của nhà sản xuất... Ngày nay, một tác phẩm thiết kế ứng dụng trên nền tảng số sau khi được tạo ra có thể xuất bản trên truyền hình (TV), máy vi tính cá nhân (PC), tương tác được trên máy tính bảng/ điện thoại di động (iOS, Android, Window Phone)… tiếp cận được tất cả công chúng có sử dụng các thiết bị có trang bị màn hình hiển thị đơn lẻ hoặc thông qua Internet.
Sản phẩm của Truyền thông và mỹ thuật số là tác phẩm được tạo ra có thể xuất bản trên nhiều thiết bị đầu cuối khác nhau, đó có thể là một bộ nhận diện thương hiệu, ấn phẩm truyền thông, một đoạn âm thanh số, một Banner chuyển động, một Website thiết kế và xây dựng hoàn thiện, hoặc có thể là một đoạn Flash hay một Clip-intro quảng cáo, đoạn Motion Graphic cho một chiến dịch quảng cáo, những tựa Game-online, phim hoạt hình 2D/3D vv… Tất cả đều là sản phẩm của Truyền thông và mỹ thuật số.
Hình 2: Motion graphic video giới thiệu cuộc cách mạng 4.0. TG: Phạm Thị Oanh
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, nhằm đáp ứng các nhu cầu cao hơn về mặt thị giác, thiết kế mỹ thuật số chính là bước phát triển nhảy vọt của thiết kế đồ họa thương hiệu, với việc ứng dụng các nền tảng thiết kế số như A. Ilusstrator, A. Photoshop, Flash, A. After Effect nhằm tạo ra những sản phẩm sáng tạo khẳng định thương hiệu cho các doanh nghiệp, tăng cường tiếp cận khách hàng về hình thức, thẩm mỹ nhằm nâng cao vị thế của doanh nghiệp cũng như mức tiêu thị sản phẩm. Đây là nơi thỏa sức thể hiện về mặt ý tưởng, kỹ năng thiết kế nhằm đạt được những hiệu quả cao nhất về mặt tryền thông, quảng cáo.
Hình 3: Thiết kế nhận diện thương hiệu, TG: Hồ Thị Minh Trang
Sản phẩm của Truyền thông và mỹ thuật số càng ngày càng đa dạng và phong phú khi công nghệ số được ứng dụng rộng rãi trong đó công nghệ 3D đang bùng nổ khiến cho tất cả các công ty có sản phẩm hiển thị trên màn hình LCD đều bắt đầu chạy đua về công nghệ. Công chúng có thể thưởng thức các sản phẩm này ở mọi nơi khi ngay cả các bảng hiệu đơn giản trên đường phố cũng sẽ hiển thị ra không gian ngay trước mắt bạn. Tất cả các sản phẩm hình ảnh sẽ đều được 3D hoá, công nghệ 3D góp phần thay thế sức lao động cũng như tiết kiệm chi phí cho con người trong nhiều lĩnh như điện ảnh, mô phỏng, quảng bá du lịch. Bởi vậy nhu cầu sáng tạo và cơ hội việc làm đối với nghề này đang mở rộng đối với những người đang và sắp theo đuổi.
Hình 4: Thiết kế nhân vật và bối cảnh cho Video - Game 2D3D.
TG: A Kiên- Tống Phước Thiện- Dương Tấn Dũng- Võ Đức Hải
Có thể nói, Truyền thông và mỹ thuật số là sự giao thoa của công nghệ thông tin và nghệ thuật, trong đó máy tính là công cụ chủ yếu cho việc sáng tạo, xây dựng các sản phẩm truyền thông, giải trí, giáo dục… một trong những hướng công việc điển hình là thiết kế Game, đây là thì trường bùng nổ và phát triển mạnh mẽ hơn hẳn các xu hướng giải trí khác trong 25 năm qua nếu so với hoạt hình Animate, trò chơi khối Lego theo chủ đề hay truyện tranh. Đây có thể là một trong những định hướng thú vị nhưng đầy thử thách cho những người theo đuổi với nền tảng về lập trình lẫn việc ứng dụng kỹ năng vẽ nhân vật và môi trường bằng tay cũng như các phần mềm ứng dụng đồ họa như A. Ilusstrator, A. Photoshop,A. Animate, MediBang Paint, Clip Studio Paint dành cho dữ liệu 2D; 3D Max, Maya, Cinema 4D để tạo ra nguồn dữ liệu 3D đồng thời thành thạo các ứng dụng thiết kế và lập trình Game như Game Maker, Unity hay Unreal Engine...
Hình 5: Thiết kế và lập trình Game Deserted A Knight Tale.
TG: Nguyễn Trọng Luân
Hiện nay dịch vụ truyền thông, thông tin không chỉ đơn thuần là cung cấp dữ liệu, số liệu mà đòi hỏi sự trực quan và tương tác cao. Do đó, các hình thức, loại hình, cũng như yêu cầu về chất lượng dịch vụ truyền thông số ngày càng phong phú, đa dạng. Đồng thời thực tế chúng ta đang đứng trước thách thức lớn của dịch bệnh Covid-19 gây ra nhiều khó khăn cho việc thương mại trực tiếp điều này đồng nghĩa mở ra cơ hội phát triển hơn nữa cho một trong những định hướng của Truyền thông và mỹ thuật số là thiết kế xây dựng Website. Thực tế cho thấy Website của một công ty chính là địa chỉ văn phòng trên Internet, người dùng có thể tìm hiểu thông tin, liên hệ, đặt hàng hoặc các thao tác khác nhằm tạo ra mối quan hệ trong kinh doanh mà không cần tiếp xúc trực tiếp. Với những yêu cầu về nền tảng lập trình HTML, CSS, JavaScript, PHP, C#, Python người theo đuổi hướng công việc này còn phải thành thạo các công cụ về chỉnh sửa ảnh tĩnh và động, thiết kế giao diện Web như A. Photoshop, Flash trên các ứng dụng như Dreamweaver, PHPdesigner...vv
Các hướng công việc chính:
Làm việc trong các cơ quan, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực truyền thông, quảng cáo, giải trí, giáo dục, thương mại... với các công việc như:
- Sáng tạo, thiết kế, tư vấn quảng cáo: Thiết kế nhận diện thương hiệu, Logo, Poster, Lịch, ấn phẩm văn phòng (tại các công ty Thiết kế quảng cáo, PR)
- Quản lý, biên tập, xây dựng các nội dung báo chí, ấn phẩm, bìa sách (tại các công ty báo chí, báo điện tử, nhà xuất bản)
- Quản lý, biên tập, xây dựng các chương trình truyền hình, phim ảnh: Xử lý âm thanh, hình ảnh trước khi phát sóng, thiết kế các nội dung truyền hình, thực hiện kỹ xảo điện ảnh (tại các công ty truyền hình, hãng phim)
- Chuyên gia thiết kế, xây dựng phim hoạt hình: Thiết kế nhân vật, thiết kế bối cảnh, thiết kế kịch bản, thiết lập chuyển động (tại các xưởng sản xuất phim hoạt hình)
- Chuyên gia thiết kế, xây dựng trò chơi điện tử (tại các công ty phát triển Game)
- Chuyên gia thiết kế, xây dựng Website: Thiết kế giao diện, xây dựng nội dung (tại các công ty phát triển phần mềm, xây dựng Website)
- Chuyên gia thiết kế đồ họa mô phỏng: Ứng dụng trong Y học, du lịch, dịch vụ, giáo dục, giải trí... (tại các công ty về thiết kế đồ họa mô phỏng 3D)
- Giảng dạy trong các cơ sở giáo dục và đào tạo chuyên nghiệp về lĩnh vực thiết kế Truyền thông và mỹ thuật số.
Hình 6: Cảnh quay trong Video giới thiệu VKU.
Nguồn: Trung tâm học liệu và truyền thông
HAP
